Hiệp định thương mại tự do (FTA) Việt Nam - EU (EVFTA) chính thức có hiệu lực từ ngày 01/8/2020 đã mở ra những cơ hội về hàng rào thuế quan lớn chưa từng có cho nhiều ngành hàng của Việt Nam, trong đó dệt may – một trong những ngành hàng chủ lực xuất khẩu sang thị trường EU được đánh giá là được hưởng lợi nhiều. Tuy nhiên, để được hưởng những ưu đãi này, dệt may Việt Nam bắt buộc phải tuân thủ những quy tắc xuất xứ rất nghiêm ngặt của EVFTA. Trên cơ sở tìm hiểu về quy tắc xuất xứ đối với hàng dệt may trong EVFTA; khái quát những thách thức của dệt may Việt Nam khi thực hiện quy tắc xuất xứ theo EVFTA, bài viết đưa ra những giải pháp thúc đẩy xuất khẩu và đáp ứng quy tắc xuất xứ của EVFTA.
Ngành dệt may bứt phá về thị trường xuất khẩu
Tuy phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, nhưng ngành dệt may vẫn nỗ lực vượt qua và có những thành tựu đáng ghi nhận.
Trong năm 2023, Việt Nam đã mở rộng xuất khẩu sang 104 thị trường, vùng lãnh thổ lớn nhỏ. Trong đó có những thị trường mới như Châu Phi, Nga, Ấn Độ, Trung Đông… Việc đa dạng hóa và mở rộng thị trường sang các thị trường vừa và nhỏ giúp kim ngạch xuất khẩu toàn ngành may mặc không bị giảm sâu. Giảm dần sự phụ thuộc của ngành dệt may vào các thị trường lớn.
Cùng với việc mở rộng thị trường xuất khẩu, các doanh nghiệp dệt may Việt Nam cũng dần đa dạng hóa các mặt hàng xuất khẩu. Trong 9 tháng đầu năm 2023, Việt Nam xuất khẩu 39 mặt hàng may mặc đến các thị trường. Trong đó, jacket là mặt hàng có lượng xuất khẩu cao nhất với kim ngạch 4.385 tỷ USD.
Tổng quan tình hình thị trường dệt may trong năm 2023
Dưới ảnh hưởng tiêu cực từ sự suy thoái kinh tế toàn cầu, người tiêu dùng đang ngày càng thắt chặt chi tiêu đối với các mặt hàng không thiết yếu. Ngành dệt may cũng là một trong số những ngành hàng chịu tác động mạnh nhất từ xu hướng tiêu dùng này.
Trong năm 2023, Việt Nam ghi nhận kim ngạch xuất khẩu dệt may ước đạt 40.3 tỷ USD, giảm 9% so với năm 2022. Đối với thị trường xuất khẩu chủ lực của nước ta là Mỹ, trong 11 tháng đầu năm 2023, giá trị xuất khẩu dệt may đã sụt giảm 18.2% so với cùng kỳ năm trước.
Tổng cầu toàn ngành dệt may cũng ghi nhận mức giảm mạnh trong năm 2023. Giá đặt hàng sản xuất hàng dệt may trung bình giảm 30%. Cá biệt có những mặt hàng số lượng lớn ghi nhận giá đặt hàng giảm đến 50%.
Không chỉ giá đặt hàng giảm mạnh, những yêu cầu dệt may của khách hàng cũng có sự thay đổi về khối lượng và thời gian giao hàng. Điều này đặt ra những thách thức không nhỏ đối với các doanh nghiệp dệt may. Hầu hết các doanh nghiệp dệt may đều báo lãi âm so với năm 2022.
Ngành dệt may Việt Nam vẫn còn đối mặt với nhiều khó khăn
Trong năm 2024, ngành dệt may Việt Nam sẽ tiếp tục phải đối mặt với nhiều khó khăn như:
Mặc dù trải qua năm 2023 đầy khó khăn nhưng ngành dệt may Việt Nam vẫn đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu đạt 44 tỷ USD vào năm 2024, tăng 4 tỷ USD so với năm 2023.
Để đạt được kết quả trên, các doanh nghiệp dệt may cần chủ động hơn nữa trong việc tìm kiếm, khai thác thị trường tiềm năng trong và ngoài nước. Bên cạnh đó cần tập trung đẩy mạnh quá trình xanh hóa trong sản xuất dệt may để nâng cao khả năng cạnh tranh của ngành.
Một khó khăn khác của ngành dệt may Việt Nam là vấn đề thuế phí khi xuất khẩu sang thị trường Châu Âu. Bangladesh hiện đang là đối thủ cạnh tranh lớn của ngành dệt may nước ta khi áp dụng chuyển đổi xanh từ sớm và có lợi thế về nhân công giá rẻ. Cụ thể:
Về lâu dài, doanh nghiệp dệt may Việt Nam sẽ rất khó duy trì đơn giá thấp để cạnh tranh với Bangladesh.
Theo ông Vũ Đức Giang, ngành dệt may Việt Nam sẽ định hướng chuyển dần từ trọng tâm phát triển nhanh sang phát triển bền vững, kinh doanh tuần hoàn. Duy trì mục tiêu làm các đơn hàng khó, kết cấu sản phẩm phức tạp, chuyển đổi sản phẩm nhanh và mang tính thời trang. Để làm được điều này, các doanh nghiệp cần đẩy mạnh triển khai việc sản xuất bền vững, xanh hóa và ứng dụng chuyển đổi số trong hoạt động sản xuất.
Số liệu thống kê ngành dệt may 2023 – Cơ cấu sản xuất và xuất khẩu sản phẩm may mặc có sự thay đổi
Theo ông Vũ Đức Giang – Chủ tịch Hiệp hội Dệt May Việt Nam cho biết, cơ cấu xuất khẩu của ngành ghi nhận sự thay đổi rõ rệt:
Dựa trên số liệu thống kê ngành dệt may của Data Factory VIRAC có thể nhận định, sản lượng sản xuất các sản phẩm may mặc trong nước cũng có sự thay đổi rõ rệt như:
Số liệu thống kê ngành dệt may Việt Nam 2023 – Kim ngạch nhập khẩu nguyên phụ liệu dệt may sụt giảm mạnh
Theo Báo cáo ngành dệt may quý 3/2023 của VIRAC, do thiếu hụt đơn đặt hàng, các doanh nghiệp dệt may cũng đã chủ động giảm sản lượng nhập khẩu nguyên phụ liệu. Cụ thể:
Tìm hiểu về Báo cáo ngành Dệt may quý 3/2023 VIRAC.
Số liệu thống kê ngành dệt may Việt Nam 2023 – Doanh nghiệp Việt tăng sử dụng các sản phẩm từ tự nhiên
Đứng trước nhu cầu chuyển đổi phương thức sản xuất để phù hợp với yêu cầu từ các thị trường lớn. Các doanh nghiệp dệt may đã đẩy mạnh quá trình chuyển đổi xanh, ứng dụng công nghệ mới vào quá trình sản xuất.
Theo số liệu thống kê ngành dệt may – Data Factory VIRAC, sản lượng sản xuất vải dệt thoi khác từ sợi bông tăng mạnh trong năm 2023. Tính riêng quý 4/2023, sản lượng sản xuất vải dệt thoi từ sợi bông đạt x nghìn m2, bằng tổng sản lượng 3 quý đầu năm 2022 gộp lại và gấp gần 2 lần tổng sản lượng cả năm 2021. Nhu cầu tiêu thụ vải dệt từ sợi bông cũng duy trì đà tăng mạnh từ quý 3/2021 đến nay.
Nhu cầu tiêu thụ vải dệt thoi từ sợi tơ tằm cũng tăng mạnh từ quý 1/2022. Theo số liệu thống kê ngành dệt của Data Factory VIRAC, sản lượng tiêu thụ vải dệt thoi từ sợi tơ tằm quý 4/2023 đạt x nghìn m2, tăng gấp 9 lần so với cùng kỳ năm 2022. Sản lượng sản xuất vải dệt thoi cũng ghi nhận sự tăng trưởng vượt bậc khi đạt x nghìn m2 vào quý 4/2023, tăng xx% so với cùng kỳ 2022.
Sản lượng tiêu thụ sợi xe từ các loại sợi tự nhiên: bông, đay, cói… cũng ghi nhận mức tăng trưởng ổn định. Theo số liệu thống kê ngành dệt – Data Factory VIRAC, năm 2023 toàn quốc tiêu thụ x triệu tấn sợi xe từ các loại sợi tự nhiên, tăng x% so với năm 2022 và y% so với năm 2021.
Như vậy có thể nhận định, các doanh nghiệp dệt may đang dần chuyển sang sử dụng các nguyên vật liệu từ tự nhiên như bông, cói, đay,…
Data Factory VIRAC – nền tảng đầu tiên phục vụ nhanh chóng mọi nhu cầu phân tích với hệ thống dữ liệu đa chiều và chuyên sâu về các ngành kinh tế Việt Nam.
Data Factory VIRAC cung cấp dữ liệu của 456 mã ngành với thông tin: Số lượng doanh nghiệp; Số lượng lao động; Doanh thu thuần; Tài sản cố định; Vốn đầu tư cơ bản; Lợi nhuận trước thuế; Thuế và các khoản phải nộp của các ngành kinh tế.
Ngoài ra, thống kê nâng cao Data Factory VIRAC còn cung cấp dữ liệu về sản xuất, tiêu thụ, tồn kho của 1910 sản phẩm theo từng quý, từng tỉnh thành và toàn quốc.
Trải nghiệm hệ thống dữ liệu kinh tế Data Factory – VIRAC ngay tại đây.
VIRAC có thể nghiên cứu, làm báo cáo customize để đáp ứng những nhu cầu đặc biệt, chuyên sâu của khách hàng. Đăng ký đề bài TẠI ĐÂY.
VIRAC được thành lập bởi đội ngũ nhân sự uy tín và có chuyên môn về nghiên cứu thị trường trong khu vực. VIRAC chuyên cung cấp các sản phẩm, dịch vụ liên quan đến:
Hoạt động xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam tiếp tục được cải thiện thể hiện ở tốc độ tăng trưởng ngày càng mở rộng so với những tháng đầu năm. Trong đó, những thị trường xuất khẩu chủ lực như Mỹ, EU, Nhật Bản, Trung Quốc vẫn duy trì mức tăng trưởng; thị trường ASEAN, Nga, Canada… đang là điểm sáng tiềm năng để doanh nghiệp thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu hàng dệt may. Ngoài ra, giá cước vận tải tiếp tục có xu hướng giảm cũng đang hỗ trợ cho sự tăng trưởng xuất khẩu hàng dệt may. Đồng hành cùng doanh nghiệp dệt may, VITAS gửi tới bạn những thông tin cập nhật về tình hình dệt may trong nước, quốc tế cũng như những thông tin thiết thực nhất trong Bản tin Dệt May số 10/2024
